ابراهیمی: فرسایش خاک و سیلخیزی چالش آبخیزداری در غرب مازندران است

زهرا ابراهیمی  گفت: آبخیزداری به عنوان نقطه عطفی در دستیابی به مدیریت پایدار سرزمین، نقشی اساسی در حفظ منابع آب، خاک و پوشش گیاهی ایفا می‌کند.

معاون آبخیزداری و حفاظت خاک اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران–نوشهر اظهار کرد: عدم مدیریت پایدار منابع طبیعی یکی از چالش‌های اساسی پیش‌روی جوامع و دولت‌هاست که باید با رویکردی علمی، منسجم و مبتنی بر داده‌ها و اطلاعات کافی مورد توجه قرار گیرد. در این میان، آبخیزداری می‌تواند مسیر دستیابی به توسعه پایدار سرزمین را هموار کند.

وی افزود: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران–نوشهر با مساحتی بالغ بر ۶۴۰ هزار هکتار در دامنه شمالی البرز و غرب استان مازندران واقع شده است.

معاون آبخیزداری منابع طبیعی مازندران یادآور شد: این حوزه عمدتاً کوهستانی و دارای توپوگرافی خشن است؛ به‌طوری‌که حدود ۷۵ درصد از مساحت حوزه دارای شیب بیش از ۲۰ درصد بوده و کمتر از ۱۰ درصد آن در مناطق جلگه‌ای و ساحلی دریای خزر قرار دارد.

ابراهیمی با اشاره به اهمیت منابع سه‌گانه آب، خاک و گیاه در پایداری زندگی انسان تصریح کرد: وقوع هرگونه تغییر یا تخریب در حوزه‌های آبخیز، تهدیدی جدی برای این منابع حیاتی محسوب می‌شود و می‌تواند امنیت غذایی، بهداشتی و زیست‌محیطی جوامع را با خطر مواجه سازد.

وی گفت: فرسایش خاک، تولید رسوب، تشدید سیل‌خیزی ناشی از تغییرات اقلیمی، بیلان منفی آب‌های زیرزمینی و خطر فرونشست زمین از مهم‌ترین چالش‌هایی است که در سال‌های اخیر با آن مواجه هستیم.

ابراهیمی افزود: برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها و برهم خوردن تعادل اکولوژیک و هیدرولوژیک حوزه‌ها از جمله مسائلی است که مدیریت آن‌ها ضرورت دارد.

ابراهیمی تأکید کرد: شناخت دقیق حوزه‌های آبخیز و برنامه‌ریزی علمی برای آن‌ها از مهم‌ترین اولویت‌هاست. در این راستا، بهره‌گیری از دانش بومی و توانمندی‌های آبخیزنشینان می‌تواند نقش بسزایی در تحقق مدیریت پایدار سرزمین داشته باشد.

وی در تشریح اقدامات اجرایی آبخیزداری بیان کرد: اقدامات آبخیزداری در چهار محور مکانیکی، بیولوژیکی، بیومکانیکی و مدیریتی انجام می‌شود. اقدامات مکانیکی شامل اجرای بندهای اصلاحی سنگی ملاتی، سنگی گابیونی و بندهای مشبک است.

معاون حفاظت منابع طبیعی مازندران تصریح کرد: در بخش بیولوژیکی، عملیات نهال‌کاری و کپه‌کاری گیاهان غیرمثمر انجام می‌شود. در حوزه بیومکانیکی، فعالیت‌هایی نظیر بانکت‌بندی و تراس‌بندی اجرا می‌شود و در بخش مدیریتی نیز اقداماتی چون حفاظت و قرق عرصه‌ها دنبال می‌شود.

ابراهیمی در پایان خاطرنشان کرد که مجموع این اقدامات می‌تواند نقش مؤثری در حفاظت خاک، کنترل فرسایش و رسوب، افزایش بهره‌وری منابع آب و خاک و در نهایت پایداری اکولوژیکی حوزه‌های آبخیز ایفا کند.