یادداشت / نقش بانوان و زنان در سازمان‌ها

مریم آبروش: زنان بخش بزرگی از جامعه هستند که مهم ترین نقش آنها تربیت خانواده سالم می باشد. هر چه افراد در یک جامعه آگاه تر و روان سالمتری داشته باشند و آموزش های لازم برای حضور موثرتر در جامعه را دیده باشند جامعه پیشرفته تر و رشد سریع و بهتری خواهد داشت و این مهم ترین شالوده همه جوامع می باشد. زنان همواره بستر ساز فرهنگ و تاریخ ساز تمدن های بزرگ بوده اند و در همه عرصه ها در کنار مردان موثرترین نقش را ایفا کرده اند. امروزه شاهد آن هستیم که زنان با توجه قابلیت ها و شایستگی هایی که دارند به عنوان قدرتی مکمل همگام با مردان در حوزه های مختلف نقش آفرینی می کنند.

چه بسیار مشاغلی که  زنان بهتر از مردان از عهده آن برآیند از جمله فعالیت در سازمان های مدرن و پویا که فرصت شغلی لازم را برای حضور بانوان فراهم کرده اند و امکان رشد و ارتقای شغلی برای آنها مهیا می باشد. هیچ چیز نباید مانع قدرت تاثیر گذاری بانوان در سطوح مختلف سازمان ها شود. مشارکت میان زنان و مردان در راستای اهداف سازمان برای عملکردی با کیفیت برای رسیدن به حداکثر بهره وری امری حیاتی است.

لذا زنان به عنوان عضوی موثر باید در کنار مردان در مسائل مهم سیاسی، اجتماعی،  اقتصادی و فرهنگی نقش آفرینی کنند. با توزیع عادلانه قدرت می توان از این توان بالقوه بهترین استفاده را برده و پیشرفت بهتر و سریع تر را برای سازمان رقم زد. زنان به دلیل پیچیدگی های ذهنی می توانند همه ابعاد پیش روی سازمان را در نظر بگیرند و برای حل مسائل پیچیده سازمان بهترین ایده را ارائه کنند.

از این رو با آموزش بانوان از سنین پایین در همه سطوح می توان از آنها مدیرانی توانمند ساخت و در قسمت هایی از سازمان که به دلیل سبک مدیریت مردانه دچار چالش شده از سبک متفاوت مدیریت زنانه بهترین بهره را برد. سیاست کلان جامعه باید در جهت تسهیل به کارگیری زنان در سازمان ها و نهاد ها به ویژه در رده مدیران عالی باشد. استفاده از حضور بانوان در بخش های مختلف جامعه از شاخص های رشد و توسعه یافتگی آن جوامع می باشد.

در دنیای رقابتی امروز باید ملاک انتخاب شایسته سالاری و حذف نگاه جنسیتی از جامعه باشد زیرا موفقیت در گرو استفاده بهینه از تخصص و دانش افراد است حال اینکه صاحب این تخصص مرد یا زن باشد. زنان بایستی با عبور از سقف شیشه ایی که مجموعه ایی از نگرش های منفی است و مانع از آن می شود تا زنان از سطحی مشخص در سلسله مراتب سازمان بالاتر روند و دستیابی به مهارت های گوناگون در حیطه تخصصی خود و کسب دانش لازم و خودباوری در جهت دستیابی به مشاغل بالاتر در حوزه مدیران ارشد تمام تلاش خود را بکنند.

زنان به دلیل روحیه کمال گرایی و انعطاف پذیری بیشتر ترجیح می دهند تا از سبک مدیریت مشارکتی و ساختن تیم های کاری برای انجام کارها استفاده کنند که این امر سبب ایجاد احساس بهتر در کارکنان و تفویض اختیار می شود و اینگونه افراد برای حفظ این حال خوب ودیده شدن فعالیت هایشان تمام تلاش خود را جهت ارائه بهتر کار می کنند.آنها شنونده خوبی هستند و با روحیه مراقبتی و تربیتی و تمایل به تعامل بیشتر در کار از ایده های جدید برای پیشبرد اهداف سازمان استقبال می کنند و نیروی انسانی کارآزموده، صبور و خلاق تربیت می کنند، پرسنل در چنین فضایی سازمان را به مثابه خانه خود می داند با انگیزه بیشتر و توان بالاتر امور را در جهت جداکثر بهره وری به پیش می برند.

بنابراین برای تقویت نقش زنان بایستی سیاست برابری جنسیت را از طریق آموزش ترویج دهیم وحضور زنان را در همه سطوح افزایش دهیم و محیط کاری منعطف تر را فراهم کنیم تا بانوان بتوانند بین فعالیت اجتماعی و زندگی خصوصی خود تعادل برقرار کنند و به آنها فرصت لازم جهت انچام کارهای کلیدی داده شود. اکنون در مقطعی از زمان هستیم که حضور بانوان و استفاده از توانمندی هایشان برای پیشرفت جامعه امری لازم و غیر قابل انکار است ولی همچنان شاهد آن هستیم زنان در تلاشند تا قدرت خود را به اثبات برسانند در حالیکه نگاه جامعه به زن به عنوان جنس دوم می باشد و گاهی از آنان استفاده ابزاری و غیر تخصصی می شود. زنان در حوزه فعالیت های حرفه ایی این تبعیض را احساس میکنند و آنان را از نظر ثبات کاری و پیشرفت شغلی آسیب پذیر می کند و این امر سبب استرس بیشتر، اعتماد به نفس کمتر، از بین رفتن سلامت روانی آنها و عدم امنیت شغلی و احساس بی کفایتی می شود.

در جامعه مردسالار زنان مجبور به سکوت و انجام کارهای تکراری و یکنواخت می شوند. خلاقیت و ایده پردازی که از ویژگی های شاخص زنان است از بین می رود زیرا در مواقع تصمیم گیری های مهم از بروز عقاید خود اجتناب میکنند و امکان توسعه حرفه ایی ندارند، به جای صرف انرژی و زمان برای فعالیت هایی که سبب ارتقای شغلی انها می شود مجبورند در مورد روش های مقابله با نادیده گرفتن موانع موجود فکر کنند.

در انتها باید گفت،آنچه امروز در بیشتر سازمان ها شاهد هستیم زنان را در موقعیت پایین تر نسبت به توانمندی هایشان قرار می دهند چون او را ضعیف می دانند و بیشتر از آنان به عنوان نیروهای ستادی استفاده می شود تا مدیران صفی، در حالیکه زنان همیشه به بهترین شکل به مسئولیت زندگی خود و ایفای نقش اجتماعیشان عمل می کنند و آمارها نشان می دهد که در میدان مدیریتی نیز موفق تر، مسئولیت پذیرتر و منعطف تر  هستند ودر هر جایگاهی از سازمان  اخلاقیات متواضانه و ادبیات محترمانه دارند. دبرا بورل مدیر موسسه آموزشی مریخ ونوس می گوید: زنان معمولا اشتیاق بیشتری به ساختن دارند تا بردن.