یادداشت / سه رکن اساسی گفتمان «وفاق»

دولت چهاردهم با شناخت دقیق از گسل‌ها و شکاف‌های جامعه، شعار و آرمان «وفاق ملی» را برگزید تا کشور را در آستانه توافق‌های برد-برد و ائتلاف‌های مسأله‌محور برای عبور از ابربحران‌ها و چالش‌ها قرار دهد.
هرچند اجماع میان آحاد مردم، نخبگان و کارگزاران، همراهی با ایده وفاق است اما آن دسته از گروه‌ها و افراد که حیات سیاسی و اجتماعی خود را در تداوم اختلافات و شکاف‌ها جست‌و‌جو می‌کنند، تحرکات خود را بعد از یک دوره کوتاه سازماندهی کرده‌اند. آنان چشم امیدشان به ناامیدی مردم است و به همین خاطر از سفر موفقیت‌آمیز رئیس ‌جمهور به عراق و دیدار از ۶ استان این کشور و حضور اولین بار رئیس ‌جمهور ایران در اقلیم کردستان و استان بصره خوشحال نیستند. پویایی دیپلماتیک دولت، نگاه متفاوت به مرزها و اقوام را نمی‌پسندند و متوسل به حاشیه‌آفرینی می‌شوند. برخی رسانه‌های جریانی-محفلی خود را آماده مقابله با رویکرد وفاق کرده و اتهام‌زنی به تعدادی از رسانه‌های رسمی اما مخالف نگاه محدودکننده پیشین را در دستور کار قرار داده‌اند. این جریان به خوبی از نقش رسانه‌ها در اجماع‌سازی و وفاق، تغییر ریل سیاستگذاری در کشور و ایجاد امید در میان مردم آگاه است و به همین دلیل تلاش می‌کند که با گزارش‌های جهت‌دار، آنان را مسأله‌دار یا دچار تنگنا کند.
به دلیل جایگاه و نقش رسانه در فراگیری و به ثمر نشستن ایده وفاق، در هفته گذشته دیدارهای جداگانه‌ای به همراه رئیس شورای اطلاع‌رسانی و سخنگوی دولت با تعدادی از خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و مدیران رسانه و نخبگان و اساتید دانشگاه داشتیم. دیدارهایی که با صمیمیت و البته بیان صریح نقدها و انتظارات برگزار شد؛ از روایت‌های حذف و ممنوعیت رسانه‌ها با گرایش‌های مختلف سیاسی از برنامه‌های خبری به دلیل انتقاد از دولت‌های گذشته تا اعتراض به تعلل‌ها در خصوص تشکیل تیم رسانه‌ای دولت چهاردهم. این جلسات را در روزهای آینده با همه ذینفعان حوزه اطلاع‌رسانی از جمله اساتید و انجمن‌های روابط عمومی و گروه‌های دیگری از فعالان رسانه ادامه خواهیم داد.
یکی از اشکالات نهادینه شده در نظام تصمیم‌گیری اطلاع‌رسانی دولت در ادوار مختلف، نگاه دستوری و یکطرفه به رسانه‌ها بوده و تلاش شده که به جای شنیدن نقدها از روش سلبی و تنبیهی استفاده کنند. حذف رسانه در رویدادهای خبری دولت، حذف و یا محدودیت در تخصیص تبلیغات دولتی و حتی شرکت‌های خصوصی نزدیک به دولت، شکایت متعدد علیه رسانه‌ها و فعالان فضای مجازی، همه ابزاری برای ایجاد محدودیت و مراقبت سخت‌افزاری از روایت دولت بوده است.
 دولت چهاردهم از ابتدای تشکیل با اعلام بازپس‌گیری شکایات دستگاه‌های اجرایی از فعالان رسانه‌ای و رسانه‌ها تلاش کرد تا پل جدیدی میان خود و افکار عمومی بسازد و در آینده نیز تلاش خواهد کرد ارتباطات یکسویه و بالا به پایین را تبدیل به گفت‌وگویی برای وفاق کند.
گفتمان وفاق دولت چهاردهم سه رکن اساسی دارد. مهم‌ترین آن وفاق میان دولت و مردم است. مراد از مردم نیز همه مردم است و همانگونه که دولت بارها گفته، خود را متعهد به همه ایرانیان می‌داند. رکن دوم اجماع نخبگانی و وفاق بر سر موانع پیش روی توسعه کشور و ابرچالش‌هایی است که کشور دچار آن شده است. حل مشکل ناترازی و بحران انرژی، محیط زیست، بحران صندوق‌های بازنشستگی و... جز با اجماع نخبگانی و توافق امکانپذیر نخواهد بود. در رکن سوم نیز وفاق میان دولت و ارکان حاکمیت است. طبیعی است که عده‌ای با نگاه هواداری یا مخالفت با دولت از این رویکرد راضی نباشند اما تجربه نشان داده بدون همگرایی در ارکان حاکمیت، کاهش مشکلات مردم و کشور تقریباً نشدنی است. برای ایجاد وفاق در چنین سطوح وسیعی بدون تردید جامعه اطلاعاتی و رسانه‌ای کشور نقش اصلی و پررنگی را ایفا خواهد کرد و باید رویکرد اطلاع‌رسانی دولت از حالت دستوری و یکطرفه خارج شده و محلی برای تضارب آرای کارشناسان و صاحبنظران و همه کنشگران سیاسی و اجتماعی باشد.
جامعه امروز ایران دیگر تحمل این میزان تنش، درگیری و هزینه تراشی برای مدیریت و اداره کشور را ندارد. تنها از راه اتحاد و یکپارچگی است که می‌توانیم اکنون و فردای بهتر و امیدوار‌کننده‌ای را برای فرزندانمان رقم بزنیم.